
Hakkin mallakar hoto
Getty Images
Masana kimiyya na zargin cewa cutar Coronavirus ta samo asali ne daga wata kasuwar sayar da kayan teku dake Wuhan a China, cutar da ta janyo mutuwar akalla mutane 170.
Sananniyar kasuwa ce da ake sayar da nau’in wadannan kayayyakin da suka hadar da Karkanda, da Kifaye, da Macizai da Jemagu dai sauran su.
Kasar China ce mafi shahara wajen sayarwa da kuma amfani da naman namun daji walau ta hanyar da ta dace ko wacce ta sabawa doka.
Haramtawar wucin gadi
Hukumar lafiya ta duniya WHO tace tayi amannar cewa cutar ta samu asali ne daga Jemagu.
Amma ana tunanin cewa ta yadu zuwa ga wasu dabbobin da har yanzu ba’a tantance su ba.
Yan kasar China na matukar son naman dabbobin dawa, ana cin naman irin wadannan dabbobin saboda dadin su da kuma dandanon su, amma wasu ana amfani dasu ne saboda yin magungunan gargajiya.
Wasu wuraren cin abincin ma na sayar da irin wadannan namomi ga masu so musamman in suka je cin abinci.
Akan iya ganin beraye na shawagi a fili a kasuwannin sayar da irin wannan nama a China.
Hakkin mallakar hoto
LIU JIN
Akwai wata inkiya da Sinawa ke fada a tsakanin su da ake cewa ‘yewei’ bi ma’ana tsagwaron dandanon naman dabbobin dawa, akan yawaita amfani da irin wannan kalma a gidajen ama’a yayin da ake sharbar romo ko kuma farfesun naman dabbobin dawa.
Ana kuma amfani da shi a sanannun wuraren sayar da magunguna bisa tunanin cewa idan aka sarrafa shi ya zama magani toh zai iya warakar da mutum cikin hanzari, wato dai ‘(Sha yanzu magani yanzu).
Barazanar gushewa
Demand for scales of pangolins for such medicines has nearly wiped out the animal from China and the pangolin has now become the most poached wildlife in other parts of the world too.
The unsustainable use of rhino horn for traditional Chinese medicine is another example of how the practice has made the animal an endangered species.
All this is happening while more than 70% of emerging infections in humans are estimated to have come from animals, particularly wild animals.
The outbreak has put the spotlight back on China’s wildlife trade, which was already criticised by conservation groups for pushing a number of species to the brink of extinction.
In the wake of the latest outbreak, Chinese authorities put a temporary ban on wildlife trade to combat the spread of the virus.
But conservationists are using this opportunity to demand for a permanent ban.
Hakkin mallakar hoto
South China Morning Post
The previous SARS outbreak was found to have come from civet cats sold in a Chinese wildlife market
Anya kuwa China zata dauki shawara?
Shin barkewar wannan cuta zai taimakawa yunkurin da akeyi na haramta cin naman dabbobin dawa a duniya da kuma kare lafiyar jama’a ?.
Masana na da ra’ayin cewa kalubale ne babba, amma ba abu ne da za’a ce bazai iya faruwa ba.
Kwayoyin cutar da ke haifar da mummunar cutar na numfashi (SARS) da kuma Tsakiyar Tsakiyar Tsakiyar Yan Sanda (MERS) an kuma yi imanin sun samo asali ne daga jemagu amma sun tsalle cikin mutane ta hanyar kuliyoyin rakakai da raÆ™uma bi da bi, a cewar jami’an na WHO.
“Mun fara hulda da nau’in dabbobin daji da mazauninsu waÉ—anda ba mu kasance tare da su ba a baya,” in ji Dokta Ben Embarek na Sashin Abinci ami gina jiki na hukumar lafiya ta duniya (WHO) ya shaida wa BBC cewa .”Saboda haka muna da sabbin cututtukan da ke da alaÆ™a da mutane da kuma nauikan kwayoyin cutukan da a baya basu rikida ba.
Binciken da aka yi kwanan nan game da sanannun nau’in halittar dabbobi 32,000 ya nuna cewa kusan kashi 20% daga cikinsu ana cinikin su a kasuwannin duniya, bisa ka’ida ko sabanin haka.
Cinikin haramtattun namun daji yakai kusan $ 20bn kuma, ita ce kasuwa ta huÉ—u mafi girma da ake kasuwancin ta ba bisa ka’ida ba, baya ga safarar kwayoyi ta haramtacciyar hanya da kuma fasakaurin mutane da kuma yaudarar mutane.
Hakkin mallakar hoto
AFP
Akwai bukatar tashi tsaye.
“Wannan al’amari na barkewar cututtuka ya kamata ya zama wani kira na tashi tsaye” in ji wata sanarwar kungiyar (WWF), domin bukatar kawo karshen amfani da dabbobi dake da hadari ga lafiyar jama’a, da kuma tsaftace abinci da magunguna kafin jama’a su yi amfani dasu.
Sai dai gwamnatin China ta bayyana karara cewa haramcin zai kasance na wani lokaci.
“Beijing ta ba da sanarwar irin wannan dokar yayin barkewar SARS a 2002.
Amma masu rajin kare muhalli sun ce ‘yan watanni bayan sanarwar ne kuma kasuwar dabbobin daji ta sake dawowa a China.
Fadada binciken diddigi.
A watan Satumbar wannan shekara, ne Beijing zata gudanar da taron duniya game da albarkatun kasa da na halitta.
Dangane da rahoton da ke tsakanin gwamnatocin da aka fitar a bara, jinsunan dabbobi miliyan daya suna cikin hadarin halaka fiye da kowane lokaci cikin tarihin É—an adam.
Sakamakon barkewar kwayar cutar, marubuta a kafofin yada labarai na kasar China sun yi tir da kasuwar dabbobin da ba a sarrafa su a kasar.
Hakkin mallakar hoto
Ben Davies
“Muna ganin wannan a matsayin wata dama ce ta ci gaba ta fuskar kawo karshen adanawa, kiwo a gida da ma amfani da namun daji, ba wai kawai saboda amfani dasu a matsayin nama ba, harma da maganin gargajiya,” in ji Debbie Banks, na Hukumar Bincike kan tsaftar muhalli da ke London, wanda ya yi zuzzurfan bincike akan dabbobin daji a China.
Masana sun ce barkewar cutar Avian ko murar tsuntsaye ta taimaka da kiyaye wasu nau’in tsuntsayen da ke cikin daji.
Sun kuma nuna nasarar da China ta samu na haramta shigo da hauren giwa bayan shekara da shekaru na matsin lamba daga kasashen duniya.